DUYGUSAL ACLIK : ÜSTESİNDEN NASIL GELİRİM?

Bazen bedenimizin besine ihtiyacı olmadığı halde yemek yemeye yönelebiliyoruz. Bu durumun en büyük sebeplerinden birisi de duygusal açlık olabiliyor. Bazılarımız sevindiğinde, üzüldüğünde, stresli ya da sıkılımış olduğunda yemeğe yönelebiliyor. Duygusal açlık yaşadığımızda bunun üstesinden nasıl gelebileceğimizi bulmak konforumuzu da oldukça arttıracaktır. İlk olarak duygusal açlık nedir ve fiziksel açlıktan farkları nelerdir buna bakalım.

Duygusal açlık nedir?

Herhangi bir duygu durumu nedeniyle yemek yeme ihtiyacıdır. Bu duygu durumu kişşye göre değişkenlik gösterebilir. Benzer duygu durumuna verilen tepkiler de birbirinden farklı olabilir. Ancak hiçbir insan olumsuz duygularla yaşamak istemez ve bunun üstesinden gelmek için en sevdiği, kendini mutlu hissedeceği aktiviteleri yaparak bu duygudan kurtulmak isteyebilir. Bunların en başında da bize ‘güzel duygular’ çağrıştıran yemek yeme eylemi geliyor. Ancak gerçekten aç olup olmadığımızı bulmak bedenimizin ihtiyacı olmadığı besinleri almamasına da yardımcı olacaktır.

Fiziksel açlık ile duygusal açlık arasındaki farklar

1. duygusal açlık, birden ortaya çıkar. Fiziksel açlık ise yavaş yavaş ortaya çıkar.

2. duygusal açlık, bir şeyler yediğinde hemen ortadan kalkmaz, sürekli yemeye devam edebilirsin. Fiziksel açlık durumu yavaş yavaş ortaya çıkar. Bir şeyler yedikten sonra ortadan kalkar.

3. duygusal açlıkta ne yediğinin senin için önemi vardır, öylesine yemektense seni mutlu edeceğine inandığın yiyeceklere yönelirsin. Fiziksel açlıkta ise sadece bedeninin ihtiyacını karşılamak istersin yani, ne yediğinin çok da bir önemi yoktur. Sadece bedeninin ihtiyaçlarını karşılamaya çalışırsın.

4. duygusal açlık sonrası yediklerinizden genellikle pişmanlık duyarken; fiziksel açlık sonrası yedikleriniz sizi memnun eder.

5. duygusal açlık, duyularınız sonucunda yemek yemeyi tercih etmeniz iken; fiziksel açlık bedenininzden gelen sinyallerle ortaya çıkar. Ağzınızda susuzluk hissi, karnınızda guruldama, baş dönmesi, el-ayakta titreme,…gibi bedeninizden gelen sinyalleri farkedersiniz.

Duygusal açlığı nasıl yönetebilirim?

1. duygularını tanımla ve farkına var.

Öncelikle hangi duyguyu hissettiğini tanımla. Streli misin, üzgün müsün, sıkıldın mı, mutlu musun, kaygılı mısın,…Bu duygu durumunda vücudun ne gibi tepkeler veriyor ve nasıl anlıyorsun bunu bulmaya çalış. Bu konuda acele etmene ya da ezbere bilgilerden yola çıkarak hareket etmene gerek yok. Senin duyguların herkesten farklı bir şekilde ortaya çıkabilir.

Bu duygu durumunun nedenini bulmaya çalış. Neden sıkıldın?

En önemli adım tanımlama bunu unutma. Sorunun ne olduğunu bilmezsen neye göre bir çözüm aradığını da bulamazsın.

2. Bu duygu durumunu hissettiğinde neler yapabileceğinle notlar al.

Bir kağıda ya da telefonuna her duygun için 3-5 tane madde yaz. O duyguyu hissettiğinde yemek yemeden önce onları yapmaya çalış.

Kitap okumak, dışarı çıkmak, köpeğini gezdimek, dans etmek, arkadaşınla konuşmak,… hepsi senin listende yer alabilir.

Kendini dinle. Meditasyon yapmak da senin daha iyi düşünmene ve odaklanmana yardımcı olacaktır.

Çok fazla açlık duygusu yaşıyorsan bu listeye göz at ve içinden o an senin için en uygun seçeneği uygula. Bunu yapmana rağmen hala açlık hissediyorsan o zaman gidip ne yemek istiyorsan yiyebilirsin 🙂

3. destek almaktan çekinme.

Tek başımıza çözüm bulmakta zorlandığımız zamanlar olabilir. Bu çok normal. Böyle bir durumda destek almaktan çekinme.

4. gün içinde yeterli ve dengeli beslenmeye çalış.

Kendini kısıtlama. Eğer herhangi bir şeyi yasak diye düşünmeye başlarsan senin için daha çekici hale gelecektir. Bu yüzden kendine herşeyi yemeye izin ver. Ama yediğin şeylerin sana nasıl etki ettiğine dikkat et. Sana ne iyi geliyor. O an sadece besine ihtiyacın olduğu da olabilir ya da sadece tadı/ verdiği hazdan dolayı birşeyler atıştırmak istiyor da olabilirsin. Bu kararı doğru vermeye çalış.

Gün içinde yeterli ve dengeli beslenmediğinde bazı besin ögelerinin yetersizliğini yaşıyor da olabilirsin.bundan dolayı; beslenmende bedenini ihtiyacını karşıla, her besin grubundan tüketmeye çalış.

Öğünlerine daha fazla sebze ekle. Lif alımını arttırmaya çalış

5. Yediğin şeylerin hazzını arttırmak için sos, krema, baharat kullanabilirsin.

Diyet deyince aklına tatsız, tutsuz yemekler geliyor olabilir. Gelmesin. Alternatifleri yaratmak senin elinde. Sevdiğin yemekleri yemek onlardan hazzı da arttıracaktı ve doygunluk hissini daha fazla hissetmene yardımcı olacaktır.

6. Deneyimlerine güven. Mükemmel olmak zorunda değilsin.

Kararını bedenini dinleyerek ver. O an ne itediğine odaklan. Neden onu istediğini sorgula. Mutlu olmak için yemek yemek zorunda değilsin. Daha önceki deneyimlerini de her zaman hatırla. Kendine güven 🙂 evet başlangıçta kendine karşı dürüst olmakta zorlanabilirsin ama ne kadar bunu dile getirirsen o kadar ileriye gidersin.

Yapamadığında ya da birşeyler yediğinde kendine kızma. Bunu bir süreç olarak ve deneyimlemeye çalış.